HUKUK, SİYASİ İŞLER VE DIŞİLİŞKİLER KOMİTESİ TOPLANDI
<div><div><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman", serif; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">Cumhuriyet Meclisi, Hukuk, Siyasi İşler ve
Dışilişkiler Komitesi, UBP Milletvekili Komite Başkanı Yasemi Öztürk Başkanlığında,
bugün saat 10:00’da toplandı. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size: 12pt; line-height: 115%; font-family: "Times New Roman", serif; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler
Komitesi</span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">, gündeminde bulunan “</span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-bidi-font-weight:bold">Askerlik (Değişiklik) Yasa Tasarısı”, “Yabancılar ve
Muhaceret Yasa Tasarısı” ve “Evlilik Dışı Çocuklar Yasa Önerisi”ni görüştü. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-bidi-font-weight:
bold">Komite, ilk olarak gündeminde bulunan “Askerlik (Değişiklik) Yasa
Tasarısı”nı görüştü ve söz konusu tasarıyı oybirliği ile onaylayarak genel
kurula sevk etti. Komite, i</span><span style="font-size:12.0pt;line-height:
115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">kinci
olarak “Yabancılar ve Muhaceret Yasa Tasarısı”nın genel görüşmesini
gerçekleştirdi. Ardından <span style="background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">“Evlilik Dışı Çocuklar
Yasa Önerisi”ni ele alan komite, bahse konu yasa önerisinin genel görüşmesine
devam etti. Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi, gündeminde bulunan
konular üzerindeki görüşmelerine bir sonraki toplantısında devam
edecektir. </span><o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman", serif; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">Komite’nin “Askerlik
(Değişiklik) Yasa Tasarısı”nı görüştüğü toplantısına davetli olarak, Güvenlik
Kuvvetleri Komutanlığı’ndan Koray Uğurluay ve Başbakanlık’tan Serap Destegül
Redif, Bügem Kırgın; “Yabancılar ve Muhaceret Yasa Tasarısı” ile ilgili
toplantısına, İçişleri Bakanlığı’ndan Emre Hacı, Emine Uzun, Çalışma
Dairesi’nden Berhan Ongan ve Nüfus Kayıt Dairesi’nden Faika Tanoğlu; “Evlilik
Dışı Çocukar Yasa Önerisi”nin ele alındığı toplantıya ise Evrensel Çocuk
Hakları Derneği’nden Nurten Dayı, Laden Asilzade, Barolar Birliği’nden Sevilay
Yıldırımer ve Sosyal Hizmetler Dairesi’nden Neşe Sevinsu katıldılar. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman", serif; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;"> </span></div>
<div><span style="font-size: 12pt; font-family: "Times New Roman", serif; background-image: initial; background-position: initial; background-size: initial; background-repeat: initial; background-attachment: initial; background-origin: initial; background-clip: initial;">UBP Milletvekili Yasemi
Öztürk Başkanlığında toplanan Hukuk, Siyasi İşler ve Dış ilişkiler Komitesi
toplantısına, CTP Milletvekili Komite Başkan Vekili Doğuş Derya, UBP
Milletvekilleri Oğuzhan Hasipoğlu ve İzlem Gürçağ Altuğra, CTP Milletvekili
Asım Akansoy ve HP Milletvekili Ayşegül Baybars katıldılar. Toplantıya ayrıca
UBP Milletvekili Menteş Gündüz ve Bağımsız Milletvekili Hasan Büyükoğlu
katıldılar. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
"Times New Roman""> </span></div>
<div><b><u><span style="font-size:
12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Askerlik (
Değişiklik ) Yasa Tasarısı’nın Genel Gerekçesi:<o:p></o:p></span></u></b></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Pandemi haline gelen
Corona Virüsü (Covid-19) nedeniyle Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Bakanlar
Kurulu tarafından alınan tedbirler bağlamında Askerlik Yasası kapsamındaki
bedelli askerlik yükümlülerinin, askerlik hizmetlerinin yerine getirilmesine
ilişkin ciddi sıkıntılar ortaya çıkmış ve/veya çıkacaktır. Buna bağlı olarak
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti yurttaşı olup bedelli askerlik hakkını elde etmiş
ve/veya </span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:Calibri">31 Aralık 2022 tarihine kadar</span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">
elde edecek olanlara yönelik, bu hizmeti yerine getirme şartlarının yeniden
düzenlenmesi gerekliliği doğmuştur. Dünyayı etkisi altına alan pandeminin 2022
yılına kadar etkili olacağı ihtimalinden hareketle Yasa’da düzenlemeye ihtiyaç
duyulmuştur. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Yasa’nın döviz olarak
kabul edilen ödemelerinin, yapılacak değişiklik ile asgari ücret üzerinden
hesaplanmak üzere TL olarak değiştirilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle ödenecek
miktar asgari ücret üzerinden hesaplanacak olup, döviz artışından kaynaklı
ödemede yaşanan zorlukların önüne geçilecektir.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">Bedelli askerlik hakkını elde etmiş<span style="color:red"> </span>ve/veya
</span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">31
Mart 2022 </span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:
"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:Calibri">tarihine kadar bu
hakkı kazanacak olan kişiler, yurt dışında 4 (dört) yıl çalışmış olma koşulu
aranmaksızın ve 3 (üç) yıl çalışmış olması yeterli sayılarak, </span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">31
Mart 2022 </span><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:
"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:Calibri">tarihine kadar ASAL
Şubeye başvuru yaptıkları ve aylık brüt asgari ücretin 15 katı tutarında Türk
Lirası ödedikleri takdirde (tercih etmeleri halinde) askerlik
mükellefiyetlerini yerine getirmiş sayılıp </span><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">bedelli hakkını
kullanabilecekler.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Esas Yasada bedelini
ödeyip hizmet süresini tamamlayanlar, 15 aylık mükellefiyet süresi geçtikten
sonra terhis belgelerini alabilmektedirler. Bu bekleme süresi ortadan
kaldırılarak bedelli askerlik yapan ve hizmet süresini tamamlayanlara hemen
terhis belgesi verilmesi düzenlenmiştir.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Bu (Değişiklik) Yasa
Tasarısı ile yurt içinde doktoraya bağlı bedelli askerlikten yararlanacak olup,
ASAL Şubeye başvurarak gerekli tecil işlemlerini zamanında yaptırmayanlar veya
erteleme noksanı ve/veya yoklama kaçağı olmaları sebebiyle bedelli askerlik
başvuruları reddedilenler veya her ne sebeple olursa olsun yüksek öğrenime
bağlı bedelli askerlik hakkını kaybedenler, bu (Değişiklik) Yasasının yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren 6 (altı) ay içerisinde müracaat ettikleri takdirde bu
haktan yararlanırlar.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">İlaveten askerlik çağı
içerisinde olanlardan, 45 yaşını doldurmuş olup, saklı, yoklama kaçağı, bakaya
veya firar durumunda bulunanların, 31
Aralık 2021 tarihine kadar ASAL Şube’ye başvuru yaptıkları ve aylık brüt asgari
ücretin 15 katı tutarında Türk Lirası ödeyerek iki hafta askerlik hizmeti
yaptıkları takdirde askerlik mükellefiyetlerini yerine getirmiş sayılmaları da
bu (Değişiklik) Yasa Tasarısı ile düzenlenmiştir.<b><o:p></o:p></b></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Yukarıdaki izahat
ışığında Askerlik Yasası kapsamında bedelli askerlik mükellefiyetlerinin yerine
getirilmesinde kolaylık sağlanması amacıyla bu (Değişiklik) Yasa Tasarısı
hazırlanmıştır.<o:p></o:p></span></div>
<div><b><u><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">Yabancılar ve Muhaceret (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nın Genel
Gerekçesi:<o:p></o:p></span></u></b></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-size:11.0pt;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";color:black;mso-fareast-language:
TR">Ülkemizde ve tüm dünyada etkileri yaşanan Corona Virüs (Covid- 19) salgın
hastalığı nedeniyle idari kuruluşların ve işyerlerinin kapalı olması, izin
işlemlerinde aksaklıklara sebebiyet vermiş, “öğrenci, işçi ve ikamet izinliler”
cezalı konuma düşmüşlerdir. Bunların yanı sıra ülkemizde yaşanan ekonomik
krizden dolayı ekonomik çarkların çalışamaz hale gelmesi, buna bağlı olarak
aile bütünlüğünün bozulması ve kaçak iş gücünün önüne geçilememesi nedeniyle
Yasada bir takım düzenlemeler yapılması gerekliliği hasıl olmuştur.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-size:11.0pt;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-no-proof:yes">Bu gereklilikler ise; ülkede izinsiz bulunmaları sebebiyle
aleyhlerine para cezası tahakkuk etmiş yabancıların durumu, </span><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-size:11.0pt;font-family:"Times New Roman","serif"">ülkeden
çıkış yapmayanlara ziyaretçi izni verilmesi ve yurt dışından ülkeye giriş yapıp
da 60 günlük vize verilmesi halinde ön izinden muaf tutularak işlem yapılması, izinsiz ikamet ettiğinin ve/veya izinsiz çalıştığının
tespit edilmesi üzerine hakkında ihraç kararı verilen veya cezalı çıkış yapan
yabancıların durumu, bunların eş ve çocuklarının durumu, cezalı durumda oldukları sonradan tespit edilen izinli
yabancı kişiler ile, işlemleri tamamlanamayanların durumu ve mücbir
sebeplerden dolayı süre uzatımı yapılması ile ilgili düzenlenmelerdir.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
mso-bidi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Bu
bağlamda; daha önceden para cezası kesilmiş olsun veya olmasın izin almış
ve/veya alamamış olanlar, ülkede bulunan ve geçmişe yönelik cezaya düşmüş
olanları kapsayacak şekilde bir takım düzenlemeler yapılmıştır. Keza, bu
kişilerin eş veya 25 yaşından küçük bekar çocukları ve 18 yaşından büyük olan
engelli çocukları da bu haklardan faydalanabilecektir. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;
mso-bidi-font-size:11.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif"">Hakkında
ikamet izni veya çalışma izninden dolayı ihraç kararı çıkanlar ve hakkında
ihraç kararı çıkıp da uygulanamayan kişiler Bakanlığa başvurmaları halinde
durumlarının değerlendirileceği düzenlenmiştir.<o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-size:11.0pt;font-family:"Times New Roman","serif"">Yukarıda
belirtilenler ışığında; işbu Yabancılar ve Muhaceret (Değişiklik) Yasa Tasarısı
hazırlanmıştır.</span><span style="font-size:12.0pt;mso-bidi-font-size:11.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
color:black;mso-fareast-language:TR"><o:p></o:p></span></div>
<div><b><u><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">Evlilik Dışı Çocuklar Yasası Önerisi’nin Genel Gerekçesi: <o:p></o:p></span></u></b></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:Calibri">“KKTC Cumhuriyet Meclisi, 6/1996 sayılı Yasa
ile Çocuk Haklarına İlişkin Uluslararası Sözleşmeyi onaylayıp iç hukukumuzun
bir parçası haline getirerek bu sözleşmenin giriş kısmında ifade edilen
aşağıdaki düşünceleri paylaştığını ilan etmiştir: <o:p></o:p></span></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Birleşmiş Milletler Andlaşmasında ilan edilen ilkeler uyarınca
insanlık ailesinin tüm üyelerinin, doğuştan varlıklarına özgü bulunan
haysiyetle birlikte eşit ve devredilemez haklara sahip olmalarının
tanınmasının, dünyada özgürlük, adalet ve barışın temeli olduğunu…”<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri"> </span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Birleşmiş Milletlerin, İnsan Hakları Evrensel Bildirisinde ve
Uluslararası İnsan Hakları Sözleşmelerinde herkesin bu metinlerde yer alan hak
ve özgürlüklerden ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka görüş,
ulusal ya da toplumsal köken mülkiyet, doğuştan veya başka durumdan kaynaklanan
ayırımlar dâhil hiçbir ayırım gözetilmeksizin yararlanma hakkına sahip
olduklarını benimsediklerini ve ilan ettiklerini…”<o:p></o:p></span></i></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman""> </span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">KKTC Devleti, Çocuk Hakları
Sözleşmesi’nin onaylamakla, kendisini sözleşme metninde yer alan aşağıdaki
hakları sağlamakla yükümlü kılmıştır: <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman""> </span></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Taraf Devletler, bu Sözleşmede yazılı olan hakları kendi yetkileri
altında bulunan her çocuğa, kendilerinin, ana babalarının veya yasal
vasilerinin sahip oldukları ırk, renk, cinsiyet, dil, siyasal ya da başka
düşünceler, ulusal, etnik ve sosyal köken, mülkiyet, sakatlık, doğuş ve diğer
statüler nedeniyle hiçbir ayrım gözetmeksizin tanır ve taahhüt ederler.” (Madde
2/1)<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Kamusal ya da özel sosyal yardım kuruluşları, mahkemeler, idari
makamlar veya yasama organları tarafından yapılan ve çocukları ilgilendiren
bütün faaliyetlerde, çocuğun yararı temel düşüncedir.” (Madde 3/1)<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Çocuk doğumdan hemen sonra derhal nüfus kütüğüne kaydedilecek ve
doğumdan itibaren bir isim hakkına bir vatandaşlık kazanma ve mümkün olduğu
ölçüde ana babasını bilme ve onlar tarafından bakılma hakkına sahip olacaktır.”
(Madde 7/1)<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Taraf Devletler ana babasından veya bunlardan birinden ayrılmasına
karar verilen çocuğun kendi yüksek yararına aykırı olmadıkça ana babanın
ikisiyle de düzenli bir biçimde kişisel ilişki kurma ve doğrudan görüşme
hakkına saygı gösterirler.” (Madde 9/3)<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri">“Taraf Devletler çocuğun yetiştirilmesinde ve gelişmesinin
sağlanmasında ana babanın birlikte sorumluluk taşıdıkları ilkesinin tanınması
için her türlü çabayı gösterirler. Çocuğun yetiştirilmesi ve geliştirilmesi
sorumluluğu ilk önce ana babaya ya da durum gerektiriyorsa yasal vasilere
düşer. Bu kişiler her şeyden önce çocuğun yüksek yararını göz önünde tutarak
hareket ederler.” (Madde 18/1)<o:p></o:p></span></i></div>
<div><i><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";mso-fareast-font-family:
Calibri"> </span></i></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">Meclisimizce kabul edilen BM Çocuk
Hakları Sözleşmesi'nin bu ilkelerine mukabil,
yürürlükteki Fasıl 278 Evlilik Dışı Çocuklar Yasası, evlilik dışında
doğan çocukların soydanlığının düzeltilmeden, soydanlığı düzgün olan çocuklarla
aynı yasal statüye kavuşamayacakları temel mantığı üzerine kurgulanmıştır.
Yasa’nın bu düzenlemesi, doğdukları anda anne ve babalarının evli olup
olmadıkları kriteri üzerinden çocukların “soydanlığı düzgün olan – olmayan”
“nesebi sahih – gayrısahih” “meşru –
gayrımeşru” gibi ayrımlara tabi tutulmasının temelini oluşturmuştur. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman""> </span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">Bu onur kırıcı tanımsal ayırımların
varlığı bile kabul edilemez iken; mevcut Yasa’nın çocukların kaydı, soyadı,
velayeti ve/veya vesayeti, baba ile kişisel münasebet kurması, eğitim ve bakım
masraflarının karşılanması gibi en temel konularda evlilik dışı çocuklara
ilişkin ya farklı statüler tanımlayarak ya da hiçbir düzenleme içermeyerek
ciddi bir ayırıma yol açtığı tecrübe edilmektedir. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman""> </span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">Bu durumun, gerek yukarıda alıntısı
yapılan hakları içeren Çocuk Hakları Sözleşmesi ile üstlenilen taahhütlere
aykırı; gerekse yaşamakta olduğumuz çağdaki sosyal ve insani ilişkilerin
gerekleriyle uyumsuz olduğu açıktır. <o:p></o:p></span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman""> </span></div>
<div><span style="font-size:12.0pt;line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif";
mso-fareast-font-family:"Times New Roman"">Bu Yasa ile evlilik dışında doğan
çocuklara yönelik bu haksızlığı sona erdirme amacı güdülmüştür. Yasa, tüm
çocukların doğum anından itibaren eşit olduğu fikri üzerine kurgulanmış ve
Çocuk Hakları Sözleşmesi’nde yer alan haklara ve evlilik içinde doğan
çocukların statüsünü düzenleyen Aile Yasası’ndaki düzenlemelere paralel
düzenlemeleri içermesi sağlanmıştır.’’</span><span style="font-size:12.0pt;
line-height:115%;font-family:"Times New Roman","serif""><o:p></o:p></span></div></div>